Trong dòng lịch sử Hội Thánh, Thánh Monica tỏa sáng như một hình tượng người mẹ bất diệt. Bà không chỉ là mẹ của Thánh Augustinô, mà còn là người mẹ cho nhiều người mẹ theo gương. Nơi nơi bà, ta tìm thấy tình yêu thương, lòng kiên nhẫn, niềm hy vọng và sức mạnh của lời cầu nguyện.
Monica là người mẹ của nước mắt. Bà đã khóc cho con trai mình, khóc không vì thất vọng, nhưng khóc như gieo hạt mầm trên thửa đất tâm hồn Augustinô. Chính những giọt nước mắt âm thầm ấy đã tưới gội, cho đến ngày Augustinô trổ sinh hoa trái thánh thiện. Ngày mất mẹ, Augustine khóc: “Con mất mẹ cách đột ngột, nhưng con cảm thấy an ủi khi dâng cho Chúa nước mắt con khóc mẹ. Con dâng nước mắt ấy cầu nguyện cho mẹ con. Nếu ai đoán xét con, phạm tội vì khóc thương một bà mẹ chết đi và tạm thời mắt con không còn trông thấy được nữa, thì con xin họ nhớ rằng chính bà đã khóc than biết bao năm trường để mắt bà được trông thấy con sống lại với Chúa, xin họ đừng nhạo cười con, nhưng xin họ cũng khóc lóc vì tội lỗi con đã phạm trước mặt Chúa. Chúa là cha của tất cả anh chị em chúng con trong Đức Kitô." (Tự thuật)
Monica là người mẹ của niềm hy vọng. Khi thấy con lạc xa Thiên Chúa, bà không buông xuôi, không oán trách. Bà bám chặt vào niềm tin, kiên trì chờ đợi, vì tin chắc tình thương Thiên Chúa mạnh hơn mọi lầm lỗi. Niềm hy vọng ấy làm cho bóng tối thất vọng không thể bao phủ bà. Thánh Ambrosiô, đã an ủi bà: “Không lẽ một người con đã làm cho bà rơi biết bao nhiêu nước mắt, lại phải hư mãi sao?”.
Monica là người mẹ cầu nguyện. Bà không chinh phục con bằng lý lẽ, mà bằng sức mạnh lặng thầm của lời cầu xin. Lời nguyện của bà là ngọn đèn kiên nhẫn cháy trong đêm dài, soi lối cho con tìm về ánh sáng.
Và Monica cũng chính là người mẹ gương mẫu. Nơi bà, mọi bà mẹ hôm nay tìm thấy sự đồng cảm: những người mẹ đang đau khổ vì con xa cách, đang thao thức vì con lạc lối, đang hy sinh lặng thầm không ai biết. Monica nhắc cho ta rằng: tình mẹ kiên trì và lời cầu nguyện bền bỉ có sức mạnh biến đổi cả một cuộc đời.
Thánh Monica đã cầu nguyện tha thiết cho người con trai hư hỏng và người chồng ngoại giáo của mình suốt cuộc đời. Cả hai đều được ơn hoán cải.
Thánh Monica không chỉ để lại một người con vĩ đại cho Hội Thánh, nhưng còn để lại một di sản vô giá: hình tượng người mẹ kiên vững trong niềm tin và tình yêu, như ngọn nến mãi soi sáng cho mọi thế hệ làm mẹ.
L.m Giuse Hoàng Kim Toan